ค่าเสื่อมราคา คืออะไร ?

ตั้งแต่เปิดเพจมา หนึ่งในคำถามยอดฮิตที่เรามักได้มาจากเจ้าของธุรกิจบ่อยๆ คือ คำถามที่ว่า “ค่าเสื่อมราคาคืออะไร”

1. ก่อนที่จะไปอธิบายเรื่องค่าเสื่อมราคา สิ่งที่เราอยากจะบอกทุกท่านให้ทำความเข้าใจกันก่อนลำดับแรกคือ บางครั้งค่าใช้จ่ายของธุรกิจก็ไม่ได้เกิดขึ้นพร้อมๆ กับการจ่ายเงินสดออกไป

ค่าเสื่อมราคาเองก็เช่นกัน มันคือ “ค่าใช้จ่าย” ของธุรกิจที่เกิดขึ้นแบบเงียบๆ และที่สำคัญเราไม่ได้จ่ายเงินออกไปสักกะบาทตอนที่มันเกิด

ศัพท์บัญชีเราเรียกรายการนี้ว่า “Non-cash Item”

2. ถัดมาเราจะพาทุกคนมาทำความเข้าใจกันสักนิดว่า “ค่าเสื่อมราคา” เนี่ยมันมักจะเกิดขึ้นกับใคร

ค่าเสื่อมราคามันมีลักษณะเฉพาะตัว เพราะมันจะเกิดขึ้นกับ “สินทรัพย์ไม่หมุนเวียน” เท่านั้น

ทบทวนกันก่อน สินทรัพย์ พวกเราน่าจะรู้จักกันดีอยู่แล้วว่ามันเป็นสมบัติของธุรกิจที่สร้างประโยชน์เข้ามาในอนาคต

และในส่วนของสินทรัพย์เอง แบ่งออกเป็น สินทรัพย์ระยะสั้น และสินทรัพย์ระยะยาว

สินทรัพย์ระยะสั้นและระยะยาว วิธีการแบ่งออกจากกันง่ายๆ คือ ถ้ามันให้ประโยชน์ภายใน 1 ปีก็จัดเป็นสินทรัพย์ระยะสั้นไป ส่วนอะไรที่ให้ประโยชน์หรือเปลี่ยนเป็นเงินได้มากกว่า 1 ปีเราก็จัดเป็นสินทรัพย์ระยะยาว

หมายเหตุ ในบางครั้งสินทรัพย์ระยะยาว มีชื่อเล่นว่า สินทรัพย์ถาวร ถ้าเจอสองคำนี้ อย่าตกใจนะเพราะมันมีความหมายแบบเดียวกัน

ค่าเสื่อมราคาคืออะไร?

ขอยกตัวอย่างแบบนี้เพื่อให้เห็นภาพ

นาย Zero ซื้อตึกแถวมาทำธุรกิจ>>>  ตึกนี้ = สินทรัพย์ระยะยาว เราคาดว่าธุรกิจจะใช้เป็นสำนักงานได้นาน 5 ปี

ราคาที่ซื้อตึกมา = 5 ล้านบาท >> ราคานี้เรียกว่า ราคาทุน = 5 ล้านบาท ไม่ว่าเวลาจะผ่านไปเท่าไรราคานี้ก็ยังเป็นราคาทุน 5 ล้านบาทเท่าเดิม

แต่ๆ เราเคยเรียนมาแล้วว่าตึกนี้ถ้าเป็นสินทรัพย์ระยะยาว อายุใช้งานนานกว่า 1 ปีมันจะมีค่าใช้จ่ายที่ว่า “ค่าเสื่อมราคา” เกิดขึ้น

“ค่าเสื่อมราคา” หมายถึง ค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นจากการเสื่อมสภาพ สึกหรอ ลดประโยชน์ไปตามกาลเวลาของสินทรัพย์ไม่หมุนเวียน ซึ่งนักบัญชีพยายามจะหาวิธีคำนวณค่าเสื่อมราคาตัวนี้ และรับรู้เป็นค่าใช้จ่ายตลอดอายุการใช้งานเพื่อที่ว่างบการเงินจะได้แสดงค่าใช้จ่ายเกิดขึ้นทุกปีๆ อย่างสม่ำเสมอ

จริงๆ แล้ว วิธีการคิดค่าเสื่อมราคา มีด้วยกันหลายวิธี แต่วิธีที่ง่ายและนิยมใช้กันมากที่สุดบนโลกใบนี้ คือ วิธีเส้นตรง

มาดูตัวอย่างกัน

ซื้อตึกมาราคาทุน 5 ล้านบาท คาดว่าจะใช้งานได้ 5 ปี ค่าเสื่อมราคาในแต่ละปีจะคำนวณแบบง่ายๆ ได้ตามนี้

ค่าเสื่อมราคาต่อปี = (ต้นทุนตึก – ราคาซาก)/อายุการใช้งาน

                                = (5,000,000-0)/5

                                = 1 ล้านบาท

แปลว่าในทุกๆ ปี ธุรกิจจะมีค่าใช้จ่ายเกิดขึ้นเป็นค่าเสื่อมราคา 1 ล้านบาทต่อปี

และค่าเสื่อมราคาเองจะสะสมไปเรื่อยๆ เช่น

• ปลายปีที่ 1 มีค่าเสื่อมราคาสะสม 1 ล้าน
• ปลายปีที่ 2 มีค่าเสื่อมราคาสะสม 2 ล้าน
• ปลายปีที่ 3 มีค่าเสื่อมราคาสะสม 3 ล้าน

ตัวค่าเสื่อมราคาสะสมนั้น จะไปหักกลบกับต้นทุนตึก 5 ล้านบาท ทำให้มูลค่าของตึกเหลืออยู่ในแต่ละปีลดลงไปเรื่อยๆ ตามนี้

• ปลายปีที่ 1 มูลค่าตึกเหลือ = 5-1 = 4 ล้าน
• ปลายปีที่ 2 มูลค่าตึกเหลือ = 5-2 = 3 ล้าน
• ปลายปีที่ 3 มูลค่าตึกเหลือ = 5-3 = 2 ล้าน

สุดท้ายตึกนี้จะถูกลดมูลค่าลงไปจนกระทั่งปีที่ 5 จะไม่มีมูลค่าทางบัญชีเหลือเลย เหมือนตัวตึกในภาพที่ค่อยๆ เล็กลงไปเรื่อยๆ ทุกปีทุกปี

ทั้งหมดนี้เป็นการอธิบายเรื่องค่าเสื่อมราคาแบบง่ายๆ ที่ทำให้เจ้าของธุรกิจเข้าใจค่าใช้จ่ายตัวนี้ได้ชัดเจนยิ่งขึ้น

แต่ในความเป็นจริงวิธีการคิดค่าเสื่อมราคา อาจมีราคาซากที่มากกว่า 0 บาท และอายุการใช้งานอาจแตกต่างกันไปแล้วแต่การประเมิน ซึ่งทั้งหมดนี้นักบัญชีช่วยเราคำนวณได้ไม่ยากเลย

ปรึกษาปัญหาบัญชีธุรกิจ หาโปรแกรมบัญชีที่ใช่สำหรับธุรกิจคุณ ติดต่อ

Line: @zerotoprofit หรือ https://lin.ee/36U1ks0Y

ติดตาม Zero to Profit ช่องทางอื่นได้ที่

Facebook: https://facebook.com/ZerotoprofitTH/

Blockdit: https://www.blockdit.com/zerotoprofit