Q1: ทำธุรกิจแล้วไม่มีเงินทุน ไปกู้ธนาคารเป็นเรื่องที่ควรทำไหม
A: ในอดีตเจ้าของธุรกิจหลายคนอาจมี Mindset ที่ว่า “อย่าเป็นหนี้” การเป็นหนี้ไม่ดี มีแล้วจะเป็นภาระ จะเสียประวัติ ฉะนั้น เรื่องการทำธุรกิจแบบสเกลใหญ่ๆ จึงกลายเป็นเรื่องของคนรวยที่มีเงินทุนหนาๆ เท่านั้น ส่วนคนตัวเล็กที่มีไอเดียแต่ไม่มีเงินทุนก็ได้แต่เป็นลูกจ้างกันต่อไป
แต่ในปัจจุบัน คนตัวเล็กอย่างพวกเราที่มีไอเดีย มีความสามารถ แต่ขาดแหล่งเงินทุน หันมากู้เงินธนาคารเพื่อเอาไปทำธุรกิจมากขึ้น เพราะนี่คือ แหล่งเงินทุนในระบบที่เชื่อถือได้และที่สำคัญ การกู้เงินธนาคาร ทำให้ธนาคารมีฐานะ = เจ้าหนี้ (ไม่ใช่เจ้าของธุรกิจ) ดังนั้น สัดส่วนความเป็นเจ้าของในธุรกิจของเราก็ยังคงมีอยู่เท่าเดิม ไม่ลดลงแต่อย่างใด
Q2: ถ้าตัดสินใจจะกู้เงินจากธนาคาร ต้องเตรียมเรื่องอะไรเป็นพิเศษไหม
A: ถ้าถามในมุมมองนักบัญชี การเตรียมงบการเงินให้ดีเป็นเรื่องที่สำคัญมากๆ เตรียมงบในที่นี้ไม่ได้หมายความว่าเราต้องไปตกแต่งงบการเงินนะคะ แต่เป็นการเตรียมงบให้แสดงข้อมูลถูกต้องตามข้อเท็จจริง นำส่งงบการเงินให้กับหน่วยงานรัฐอย่างสม่ำเสมอทุกปี และที่มากไปกว่านั้นต้องวิเคราะห์ต่อว่า ถ้าเราเป็นธนาคารแล้วอ่านงบการเงินแบบนี้จะอยากให้เงินกู้ยืมไหม
Q3: อย่างงี้หมายความว่า ก่อนธนาคารจะให้สินเชื่อเค้าวิเคราะห์งบการเงินของเราด้วยใช่ไหม
A: แน่นอนที่สุดค่ะ ลองนึกภาพตามแบบนี้ง่ายๆ ถ้ามีเพื่อนมาขอกู้เงินกับเรา เราก็คงต้องไปแอบสืบใช่ไหม ว่าที่บ้านมันทำอะไร นิสัยเป็นยังไง ให้ยืมแล้วเราจะได้คืนหรือเปล่า
ธนาคารก็เหมือนกัน เค้าก็ต้องสืบค้นหาประวัติการเงินของเราและธุรกิจเราเช่นกัน ซึ่งงบการเงินก็เป็นหนึ่งในข้อมูลสำคัญช่วยให้ธนาคารตัดสินใจได้ว่าจะให้หรือไม่ให้เงินกู้
Q4: แล้วงบที่ดี ในมุมมองธนาคารมันต้องเป็นยังไง
A: จริงๆ แล้วธนาคารดูหลายๆ อย่างประกอบกันนะ แต่ในที่นี้จะยกตัวอย่างเรื่องเด่นๆ สำหรับงบที่ดีในมุมมองของธนาคาร ให้เราดู 3 เรื่องตามนี้
- มีกำไร = อันนี้เราจะดูกันที่งบกำไรขาดทุนตรง bottom ไลน์เลยค่ะว่า ธุรกิจมีกำไรมากน้อยขนาดไหน บางธุรกิจมีรายได้เยอะเลยหลายสิบล้าน แต่ความสามารถในการทำกำไรน้อยมาก เช่น ต่ำกว่า 5-10% แปลว่ารายได้ที่ได้มาเยอะๆ ก็ไม่มีความหมายเลย เพราะความสามารถในการทำกำไรต่ำ และนอกจากความสามารถในการทำกำไรจากรายได้ที่หามาได้แล้ว ธนาคารจะเช็คความยั่งยืนของกำไรด้วย เช่น เค้าอาจจะเทียบเทรนกำไรจากปีต่อปีว่าเพิ่มขึ้นไหม หรือมีสม่ำเสมอไหม ไม่ใช่ว่ามีกำไรน้อยลงทุกปีๆ แบบนี้ธนาคารก็น่าจะกังวลค่ะ ว่าถ้าเราให้เงินกู้ไปแล้วจะได้ทั้งดอกเบี้ยและเงินต้นคืนกลับมาหรือเปล่า
- มีสินทรัพย์ > หนี้สิน = การมีสินทรัพย์มากกว่าหนี้สินหรือไม่จะดูที่งบแสดงฐานะการเงิน เพราะบางธุรกิจอาจจะกำไรดีก็จริง แต่พอมาดูงบแสดงฐานะการเงินแล้วพบว่ามีเจ้าหนี้รอจ่ายชำระเต็มเลย เจ้าหนี้ในที่นี้อาจจะเป็นหนี้จากการซื้อสินค้า Leasing รถ หรือหนี้จากเงินกู้ก้อนอื่นๆ ถ้าสมมติมีหนี้เยอะๆ แบบนี้ในมุมมองของธนาคารก็อาจจะไม่อยากให้กู้เพราะสุดท้ายเงินที่ธุรกิจหามาได้อาจต้องมาปันให้เจ้าหนี้รายอื่นๆ ด้วยไม่ใช่ให้กับธนาคารอย่างเดียว
- ไม่มีเงินให้กู้ยืมแก่กรรมการ = พอดแคสตอนก่อนหน้านี้เราพูดถึงเงินที่บริษัทให้กู้ยืมแก่กรรมการ ตอนนี้เหมือนเดจาวูเรากลับมาพูดถึงเรื่องนี้อีกแล้วค่ะ แต่เป็นในมุมมองของผู้ให้กู้ถ้าสมมติงบแสดงฐานะการเงินเราดีมากเลยมีสินทรัพย์มากกว่าหนี้สิน แต่พอไปไล่ดูรายการสินทรัพย์ พบว่ามี เงินให้กู้ยืมแก่กรรมการ ก้อนใหญ่เลยธนาคารก็อาจจะชะงักนิดนึงแล้วบอกเราว่า ในเมื่อบริษัทมีเงินเหลือให้กรรมการกู้ยืม ทำไมถึงมากู้เงินกับธนาคารล่ะ
Q5: แล้วถ้า 1 ใน 3 ข้อมันดีบ้างไม่ดีบ้างล่ะ เราจะพอมีโอกาสกู้ยืมเงินกับธนาคารได้ไหม
A: ธนาคารอาจจะพิจารณาแล้วแต่เคสไป ยกตัวอย่างเช่น
- ถ้ามีหลักทรัพย์ค้ำประกันเยอะหน่อย หรือเจ้าของเอาทรัพย์สินตัวเองค้ำเพิ่ม ก็อาจให้เงินกู้ก็ได้นะ
- หรืออย่างเคสมีหนี้มาก ธนาคารอาจมีเงื่อนไขว่า จะให้เงินกู้ก็ได้ แต่ขอให้ทุกๆปี maintain สัดส่วนหนี้ต่อทุนไว้เท่านี้ให้ได้ ถ้าไม่ได้ถือว่าผิดเงื่อนไข
- หรือสำหรับข้อ 3 ที่มีเงินให้กู้ยืมแก่กรรมการ ธนาคารอาจให้บริษัทกู้นะ แต่ว่ามีเงื่อนไขเช่นกันค่ะว่า เงินให้กู้ยืมกรรมการต้องไม่เกินกว่า 2 ล้านบาทนะต่อจากนี้ไป
ไม่ว่าจะเคสไหนๆ สิ่งสำคัญที่ธนาคารต้องการจากเรา คือ เราต้องทำให้เค้ามั่นใจว่าเราจะจ่ายคืนดอกเบี้ยและเงินกู้แก่ธนาคารนั่นเอง
Q6: ขอย้อนกลับไปเรื่องงบต้องมีกำไร ถ้าเป็นแบบนี้แปลว่าเราจะปวดหัวเรื่องเสียภาษีเยอะๆ อีกใช่ไหม ถ้าทำให้งบมีกำไรเยอะ
A: แทนที่จะคิดว่าต้องปวดหัวเรื่องภาษี เราน่าจะดีใจที่เรามีกำไรมากกว่า การมีกำไรแปลว่า ธุรกิจเราไปรอด ยิ่งมีมากยิ่งมีโอกาสเติบโตสูง ถึงแม้จะต้องจ่ายภาษีมันไม่ทำให้เราถึงกับหมดตัวแน่นอนค่ะ ทุกวันนี้มีหลายคนที่ติดกับดักไม่อยากมีกำไรเยอะ เพราะกลัวเสียภาษีเยอะ เลยไม่ยอมไปต่อกับธุรกิจ ไม่ทุ่มเทให้สุดตัวเพราะกลัวกำไรเยอะเกิน นุชว่าน่าเสียดายมากๆ เลย
Q7: สุดท้ายอยากฝากอะไรกับเจ้าของธุรกิจที่กำลังคิดจะกู้เงินบ้าง
A: สำหรับคนที่กำลังคิดจะกู้เงินจากธนาคารเพื่อมาขยายธุรกิจ มันก็เหมือนกับการพิสูจน์ตัวเองรูปแบบนึง ถ้าเราทำตัวดี ผลงานดี จะมีโอกาสกู้เงินได้สูงกว่า แล้วงบการเงินเองก็เป็นเหมือนกระจกสะท้อนผลการทำธุรกิจที่ผ่านมาของเรา บอกให้ธนาคารรู้ว่าที่ผ่านมาเราทำตัวได้ดีขนาดไหน โดย 3 เรื่องที่ต้องมีในงบการเงินขั้นพื้นฐานก่อนกู้เงินคือ 1) มีกำไร 2) มีสินทรัพย์>หนี้สิน 3) ไม่มีเงินให้กู้ยืมกรรมการ
ถ้าทำได้ครบถ้วนตามนี้ การกู้เงินกับธนาคารอาจไม่ใช่อุปสรรคของเจ้าของธุรกิจอีกต่อไป
ปรึกษาปัญหาบัญชีธุรกิจ หาโปรแกรมบัญชีที่ใช่สำหรับธุรกิจคุณ ติดต่อ
Line: @zerotoprofit หรือ https://lin.ee/36U1ks0Y
ติดตาม Zero to Profit ช่องทางอื่นได้ที่
Facebook: https://facebook.com/ZerotoprofitTH/
Blockdit: https://www.blockdit.com/zerotoprofit
