ยื่นภาษีมือใหม่ ต้องเข้าใจอะไรบ้าง

เทศกาลยื่นภาษีใกล้เข้ามาอีกแล้ว เพื่อนๆ ที่เพิ่งมีรายได้ ไม่ว่าจะจากการขายของ หรือว่าการเป็นพนักงานออฟฟิศ พร้อมยื่นภาษีกันหรือยังคะ

การยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ถือเป็นสิ่งสำคัญซึ่งคนที่มีรายได้ต้องทำค่ะ ซึ่ง Zero to Profit คิดว่าเพื่อนๆ หลายคนน่าจะกำลังเป็น First Jobber หรือเจ้าของธุรกิจส่วนตัวแบบมือใหม่สุดๆ และอาจจะรู้สึกสับสนว่าเงินได้เท่าไรต้องเริ่มยื่นภาษีนะ รวมไปถึงเอกสารต่างๆ ที่เกี่ยวข้องต้องมีอะไรบ้าง บทความนี้มีข้อมูลดี ๆ เกี่ยวกับ “ยื่นภาษีมือใหม่ ต้องเข้าใจอะไรบ้าง” มาฝากเพื่อนๆ ทุกคนค่า

ใครต้องยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาบ้าง?

การยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา คือ การยื่นรายงานข้อมูลรายได้และค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องต่อกรมสรรพากร ซึ่งเป็นผู้ที่มีเงินได้ถึงเกณฑ์ขั้นต่ำตามที่กฎหมายกำหนดจะต้องยื่นแบบแสดงรายการ แม้ว่าเมื่อคำนวณภาษีแล้วจะมีภาษีต้องชำระเพิ่มเติมหรือไม่ก็ตาม

 เกณฑ์เงินได้พึงประเมินขั้นต่ำที่ผู้มีเงินได้ต้องยื่นแบบแสดงรายการภาษี แบ่งได้ดังนี้

1. ผู้ที่มีรายได้เงินเดือนเพียงอย่างเดียว สถานภาพ โสด เงินได้พึงประเมินขั้นต่ำ 120,000 บาท
2. ผู้ที่มีรายได้เงินเดือนเพียงอย่างเดียว สถานภาพ สมรส เงินได้พึงประเมินขั้นต่ำ 220,000 บาท
3. ผู้ที่มีรายได้ประเภทอื่น เช่น อาชีพอิสระ ขายทรัพย์สิน ค้าขาย ดอกเบี้ย เงินปันผล เป็นต้น สถานภาพ โสด เงินได้พึงประเมินขั้นต่ำ 60,000 บาท
4. ผู้ที่มีรายได้ประเภทอื่น เช่น อาชีพอิสระ ขายทรัพย์สิน ค้าขาย ดอกเบี้ย เงินปันผล เป็นต้น สถานภาพ สมรส เงินได้พึงประเมินขั้นต่ำ 120,000 บาท

ยื่นภาษีมือใหม่ ใช้เอกสารอะไรบ้าง?

ก่อนจะไปทำความเข้าใจเรื่องเอกสาร เราลองมาดูวิธีการคำนวณ ของภาษีเงินได้บุคคลธรรมดากันคร่าว ๆ ก่อนนะคะ

โดยปกติแล้ว เราต้องคำนวณภาษีเงินได้ประจำปี ซึ่งหมายถึง ภาษีที่ต้องจ่ายชำระทั้งหมดในปีนั้นๆ ค่ะ ซึ่งในระหว่างปีเอง เราอาจจะต้องนำส่งภาษีครึ่งปี (แบ่งครึ่งส่งสรรพากรไปบางส่วนก่อน) และอาจถูกหัก ณ ที่จ่าย (จากคนที่จ่ายเงิน) ไว้แล้วล่วงหน้า

ทำให้ภาษีที่ต้องจ่ายชำระปลายปี อาจจะเหลือจ่ายเพิ่มเติมเล็กน้อย หรือบางคนจ่ายไว้เกินก็สามารถขอคืนจากสรรพากรได้ค่ะ

โดยการยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาจะแบ่งออกเป็น 2 แบบ และมีเอกสารที่เกี่ยวข้องต่างกัน ดังนี้

1. การยื่นภาษีเงินได้สำหรับพนักงานเงินเดือน

• แบบภ.ง.ด. 91

เอกสารที่มักจะใช้ยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา เราจะเรียกการยื่นภาษีเงินได้ประเภทนี้ว่า “ภ.ง.ด. 91” ค่ะ

• หนังสือรับรองการหักภาษี ณ ที่จ่าย (50 ทวิ) เป็นเอกสารแสดงจำนวนเงินที่นายจ้างหักภาษี ณ ที่จ่ายจากเงินเดือนของพนักงาน
• เอกสารลดหย่อนภาษีอื่นๆ ถ้ามี เช่น เงินบริจาค จ่ายเงินค่าประกันชีวิต เป็นต้น

2. การยื่นภาษีเงินได้สำหรับอาชีพอื่นๆ

• แบบภ.ง.ด.90

ส่วนการยื่นภาษีเงินได้ประเภทนี้จะเรียกว่า “ภ.ง.ด. 90” ใครที่ยื่นภาษีมือใหม่จำหลักการง่าย ๆ ว่า เงินที่ได้นอกเหนือจากการทำงานประจำจะยื่นภาษีประเภทนี้ทั้งหมดค่ะ เช่น เงินจากการทำงานอิสระ เงินจากการค้าขาย เป็นต้น

นอกจากนี้สำหรับคนที่มีงานประจำ และมีรายได้อื่นๆ นอกเหนือจากงานประจำก็ต้องใช้แบบภาษี ภ.ง.ด.90 นะคะ

• แบบภ.ง.ด.94

ส่วนนี้คือ ภาษีครึ่งปีของผู้ที่มีเงินได้ประเภท 40(5)-40(8) ค่ะ ดังนั้น ถ้าใครมีรายได้ประเภทนี้ ต้องยื่นแบบ ภ.ง.ด.94 ตอนครึ่งปี และเก็บเอกสารฉบับนี้ไว้ยื่นภาษีปลายปีด้วย พร้อมกับ

• หนังสือรับรองการหักภาษี ณ ที่จ่าย (50 ทวิ) เป็นเอกสารแสดงจำนวนเงินที่ผู้ว่าจ้างหักภาษี ณ ที่จ่ายจากเงินค่าจ้าง เช่น ฟรีแลนซ์ที่มีเกิน 1,000 บาทขึ้นไป อย่าลืมขอจากผู้ว่าจ้างด้วยนะคะ
• เอกสารลดหย่อนภาษีอื่นๆ ถ้ามี เช่น เงินบริจาค จ่ายเงินค่าประกันชีวิต เป็นต้น

หากใครรู้สึกว่า มีรายได้ และถูกหัก ณ ที่จ่ายมาทั้งปี แต่ไม่เคยได้หนังสือรับรองหัก ณ ที่จ่ายจากนายจ้างเลย แนะนำอ่านวิธีแก้ไขได้ที่บทความนี้เลยค่ะ: ไม่ได้ใบหัก ณ ที่จ่ายต้องทำยังไง? 

ยื่นภาษีแบบ RD Smart Tax คืออะไร

RD Smart TAX เป็นแอปพลิเคชันให้บริการธุรกรรมจากกรมสรรพากร อำนวยความสะดวกให้ผู้ที่เสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาสามารถยื่นภาษีออนไลน์ได้ด้วยตัวเองค่ะ

แอป RD Smart Tax นั้น หน้าตาแอปจะละม้ายคล้ายกับหน้าเว็บไซต์กรมสรรพากร efiling.rd.go.th วิธีใช้งานแอปก็จะคล้าย ๆ กัน

แต่ทั้งนี้ ใครที่ยื่น ภาษีมือใหม่แล้วยังไม่เคยยื่นมาก่อน ให้เข้าไปสมัครสมาชิกที่ เว็บไซต์กรมสรรพากร จากนั้นสามารถนำข้อมูลบัญชีผู้ใช้ และรหัสผ่านไปลงทะเบียนในแอป RD Smart Tax เพื่อใช้งานได้เลยค่ะ นอกจากแอปนี้จะทำให้เรายื่นภาษีออนไลน์ได้แล้ว ยังสามารถช่วยคำนวณประมาณการภาษีที่ต้องจ่ายได้ด้วยนะคะ

คำนวณแล้วไม่ต้องจ่ายภาษี เงินเดือนน้อย ต้องยื่นภาษีไหม?

เป็นอีกเรื่องที่คนยื่นภาษีมือใหม่มักจะเข้าใจผิดว่า ถ้าลองคำนวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาแล้ว ไม่ถึงเกณฑ์ต้องจ่ายภาษี (ได้รับยกเว้นเงินได้สุทธิ 150,000 บาทแรก) เพราะอาจจะมีเงินได้สุทธิน้อย หรือค่าลดหย่อนเยอะ แบบนี้ไม่ต้องยื่นภาษีก็ได้ใช่ไหม

แต่ในความเป็นจริงแล้ว เกณฑ์ที่เราต้องดูว่ายื่นภาษีหรือไม่ ต้องดูจากเงินได้หรือรายได้เฉย ๆ ค่ะ
ไม่ใช่ รายได้สุทธิ เพราะ รายได้สุทธิ นั้นหมายถึง รายได้ – ค่าใช้จ่าย – ค่าลดหย่อน มาเรียบร้อยแล้วนั่นเอง

ดังนั้น พวกเราจึงต้องย้อนกลับไปดูที่หัวข้อแรกของบทความนี้ค่ะ
เกณฑ์เงินได้พึงประเมินขั้นต่ำที่ผู้มีเงินได้ต้องยื่นแบบแสดงรายการภาษีของคนธรรมดาอย่างพวกเรา ก็คือ

1. คนโสดที่มีรายได้เกิน 120,000 บาทต่อปี
2. คู่สมรสที่มีรายได้เกิน 220,000 บาทต่อปี

ถ้าเข้าเกณฑ์ข้างบนนี้ ก็ต้องยื่นภาษีค่ะ ถึงแม้จะคำนวณออกมาแล้วว่า ไม่ต้องเสียภาษีก็ตาม

ยื่นภาษี ต้องทำภายในเมื่อไร?

การยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา ทั้งประเภท ภ.ง.ด.90 และ ภ.ง.ด. 91 จะต้องดำเนินการภายในเดือนมกราคมจนถึงเดือนมีนาคมในปีถัดไปค่ะ หากใครที่ยื่นภาษีมือใหม่อ่านตรงนี้แล้วยังนึกภาพไม่ออก

ลองดูจากตัวอย่างด้านล่างนี้ค่ะ

• หากจะยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาประจำปี 2567 ต้องยื่นในช่วงเดือนมกราคม – เดือนมีนาคม 2568

ทั้งนี้ ใครที่ยื่นภาษีแบบกระดาษ หรือไปที่ยื่นที่เคาน์เตอร์ของกรมสรรพากร จะต้องยื่นภายในวันที่ 31 มีนาคม ของปีถัดไป ส่วนใครที่ยื่นแบบออนไลน์ผ่านเว็บไซต์ของกรมสรรพากร สามารถยื่นได้ถึงวันที่ 8 เมษายน 2568 นั่นเองจ้า

แต่ถ้าใครยื่นช้าหลังจากนี้ละก็ ระวังจะโดนค่าปรับกันนะคะ

ยื่นภาษีไม่ทันมีค่าปรับเท่าไร

หากใครที่ยื่น ภาษีมือใหม่ไม่สามารถยื่นภาษีภายในเวลาที่กำหนด อาจโดนเสียค่าปรับได้ค่ะ และถ้าเรามีเจตนาไม่ดี เพื่อหลีกเลี่ยงภาษี ก็อาจจะมีโทษถึงจำคุกได้เลยนะคะ

• กรณีไม่ยื่นแบบภายในเวลากำหนด มีทั้งค่าปรับอาญา 2,000 บาท เงินเพิ่ม 1.5% ต่อเดือน และรวมถึงเบี้ยปรับอีก 1-2 เท่าของภาษีเลยนะคะ กรณี เงินเบี้ยปรับดังกล่าวอาจลดหรืองดได้ตามระเบียบที่อธิบดีกำหนดโดยอนุมัติรัฐมนตรี
• กรณีจงใจ แจ้งข้อความเท็จ หรือแสดงหลักฐานเท็จหรือฉ้อโกง เพื่อหลีกเลี่ยงหรือพยายามหลีกเลี่ยงการเสียภาษีอากร มีโทษจำคุกตั้งแต่ 3 เดือนถึง 7 ปี และปรับตั้งแต่ 2,000 บาท ถึง 200,000 บาท
• กรณีเจตนาละเลยไม่ยื่นแบบแสดงรายการเพื่อหลีกเลี่ยงการเสียภาษีอากร มีโทษปรับไม่เกิน 200,000 บาท หรือจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือทั้งจำทั้งปรับ

แค่ไม่ยื่นภาษี ใครว่าไม่น่ากลัว โทษที่มีสูงสุดเป็นหลักแสน และยังอาจทำให้เข้าห้องขังได้เลยนะ หากพบว่ามีเจตนาที่จะไม่จ่ายพรี่สรรพากร ดังนั้นการยื่นภาษีให้ถูกต้อง และให้ทันเวลาจึงเป็นสิ่งที่ควรให้ความสำคัญมากสำหรับยุคนี้เลย

การยื่นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดาอาจจะดูเหมือนเป็นเรื่องซับซ้อน แต่หากคนที่ยื่นภาษีมือใหม่มีความเข้าใจในขั้นตอนและเอกสารที่เกี่ยวข้อง รวมถึงใช้เครื่องมือช่วยยื่นภาษีออนไลน์อย่าง RD Smart Tax ก็จะช่วยให้กระบวนการเป็นเรื่องง่ายและไม่ยุ่งยาก การยื่นภาษีที่ถูกต้องและทันเวลาจะช่วยให้คุณไม่ต้องเผชิญกับค่าปรับและปัญหาต่างๆ ในอนาคตนั่นเองค่ะ

ไม่กล้ายื่นภาษีบุคคลธรรมดาเอง ใช้บริการยื่นภาษีสำหรับมือใหม่ ติดต่อ Line: @zerotoprofit

ติดตาม Zero to Profit ช่องทางอื่นได้ที่

Facebook: https://facebook.com/ZerotoprofitTH/

Blockdit: https://www.blockdit.com/zerotoprofit